Firmy muszą podążać za oczekiwaniami konsumentów. Teza już wręcz banalna, acz nadal fundamentalna z punktu widzenia biznesowego. Zatem, żeby za nimi podążać, muszą je trafnie identyfikować. W GfK mamy na to odpowiedź w postaci badania GfK Consumer Life. To największe na świecie badanie umożliwiające identyfikację głównych światowych trendów konsumenckich i rynkowych. Jego głównym zadaniem jest pokazanie w skali makro kierunków, w których podążają intencje współczesnych konsumentów i jak przejawiają się w życiu codziennym. Badanie GfK Consumer Life to bogate źródło wiedzy o trendach w zakresie stylów życia, wartości, postaw i zachowań konsumentów na różnych rynkach. Dzięki tej wiedzy pomagamy nie tylko zrozumieć nastroje konsumenckie w poszczególnych krajach, lecz także zidentyfikować istotne dla danego rynku trendy oraz wskazać na szanse i zagrożenia, które owe zmiany ze sobą niosą. Jak zniuansowane jest współczesne otoczenie rynkowe, niech świadczą wzajemne relację choćby jednego z 12 zidentyfikowanych w badaniu trendów, czyli np. „eco-citizenship”, z jedną z cech, o którą biją się dzisiejsze firmy, czyli innowacyjnością.
Innowacyjność jest powszechnie postrzegana, jako antidotum na zmieniające się otoczenie rynkowe, którego obraz rysuje się w badaniu GfK Consumer Life. Innowacyjność to poszukiwanie idei, które czynią świat lepszym. Subiektywnie odbieramy świat, jako lepszy, gdy żyje się nam lepiej, gdy innym żyje się lepiej. Gdy rzeczywistość spotyka się z naszymi oczekiwaniami, a przynajmniej jest to wysoko prawdopodobne. Innowacyjność firm ma doprowadzić do sytuacji, w której te dwa światy się spotkają. Warto się jednak zastanowić głębiej i postawić pytania, jaka jest rola innowacyjności w kontekście zmian, których jesteśmy świadkami. Czy jest ona ich przyczyną, czy jednak tylko efektem? Czy firmy faktycznie podążają za zmieniającymi się oczekiwaniami konsumentów, czy raczej są ich katalizatorem? Czy zmiany te są bardziej zagrożeniem czy raczej otwierają szanse?
Pytań jest wiele, m.in. także w kontekście innowacyjności. Wydaje się, że bez względu na ich zdefiniowanie, obserwowane zmiany są przede wszystkim ogromnym wyzwaniem dla innowacyjnego myślenia. Wspomniany wcześniej, jako przykład, trend „eco-citizenship” wymusza zmianę dotychczasowych modeli biznesowych, wręcz może być dla nich zagrożeniem, bo np. promuje postawy odpowiedzialnej konsumpcji, w czym nie ma nic złego, to szlachetna postawa mająca swoje korzenie w trafnie zdiagnozowanej teraźniejszości i zmianie społecznej świadomości, niemniej na końcu zapewne prowadzi do istotnego zmniejszenia konsumpcji w wielu kategoriach produktów. I tu innowacyjność jest niezbędnym czynnikiem, ale nie dlatego, iż konsumenci poszukują kolejnych nowych (nowocześniejszych) produktów czy usług, a dlatego że zaczynają racjonalnie podchodzić do kwestii konsumpcji, spożycia dóbr i usług, eksploatacji i dystrybucji zasobów, czy zagospodarowywania pozostałości poprodukcyjnych i pokonsumpcyjnych. Na horyzoncie zmian widać już proces, który w znacznym stopniu ograniczy popyt, zredukuje podaż, wymusi zmiany w filozofii prowadzenia biznesu i stosunku do konsumenta. Takie eko-postawy to jeden z motywów, które znajdziemy w przynajmniej kilku trendach opisanych w badaniu GfK Consumer Life. Warto się zastanowić, gdzie zwiastują one dobrą koniunkturę, a gdzie czas burzliwych przemian. I nie traktujmy innowacyjności, jako postawy koniecznie wybiegającej w przyszłości, ale mogącej także sięgać i czerpać z przeszłego doświadczenia. Przecież innowacyjność w myśleniu firmy przejawi się także wówczas, gdy dostrzeże świadomą konsumpcję nie tylko w akcie kupowania produktów przyjaznych środowisku, ale także w postawie konsumenta, gdy zostawi on portfel w domu i poszuka innych lepszych rozwiązań.
